سفال کهن | نقش برجسته سفال | آموزش سفال

نحوه خشت زدن برای ساخت نقش برجسته سفال

بعد از ورز دادن گل آن را با فشار در قالب جای می دهیم تا فضای قالب کاملا پر شود ( برای اینکار می توان از پتک پلاستیکی استفاده کرد) ، سپس اضافه آن را با سیم بر می داریم .

پهن کردن

سپس قالب را در محلی که جهت پهن کردن تابلو در نظر گرفته ایم قرار می دهیم ، برای خالی کردن قالب ابتدا چند ضربه به بدنه قالب زده تا گل سفال از بدنه قالب جدا شود سپس آن را برعکس می کنیم تا خشت سفالی بر روی زمین بیفتد . 

برای اینکه رطوبت گل باعث چسبیدن گل به قالب نشود می توان از تکه های روزنامه یا پلاستیکه چرب شده به اندازه قالب استفاده کرد  (به این صورت که قبل از قرار دادن گل در قالب پلاستیک را در قالب قرار می دهیم سپس گل را در قالب می گذاریم ، این کار باعث می شود که گل به قالب نچسبد و به راحتی از داخل قالب بیرون بیاید)

به همین روش به تعداد مورد نظر (بسته به ابعاد کار ) خشت های سفالی را آماده و در کنار یکدیگر قرار می دهیم.

دورگیری

پس از اینکه به تعداد کافی خشت آماده کردیم ، نوبت دورگیری آن ها میرسد (پس از خشت زدن و خالی کردن خشت از قالب اندازه آن ها کمی از سایز اصلی خارج شده و نظم و شکل خود را از دست می دهند) ، برای اینکار باید خشت هارا دوباره اندازه زده و با کاتر مقدار اضافه آن هارا ببریم و آن هارا دقیق کنار هم بچینیم تا به صفحه خشتی ما آماده برای انداختن طرح و مراحل بعدی کار شود.

در قسمت بعدی آموزش نقش برجسته سفال نحوه طرح انداختن روی گل را توضیح می دهیم.

صفحه اول آموزش : مراحل ساخت تابلو نقش برجسته سفالی

انواع قالب سفال

در سری آموزش های ساخت تابلو نقش برجسته سفال بعد از برش و ورز دادن حال باید آن را در  قالب های خشتی قرار دهیم.

انواع قالب ها

قالب های گچی

قالب های چوبی

سایر انواع قالب

قالب گچی 

از این قالب ها برای کارهای تکثیری استفاده می شود ، کارهایی که به تعداد بالایی ساخته می شود و شکل آن ها کوچک است .

معمولا این قالب ها در ابعاد 5*5 تا 40*40 ساخته می شوند و بر روی سطح آن ها طرح مورد نظر قرار دارد.

(در آینده نحوه ساخت قالب گچی و استفاده از آن جهت ساخت کارهای تکثیری و تیراژ بالا را نیز آموزش می 

دهیم).

قالب چوبی

این قالب ها که در ابعاد 10*10 تا 40*40 یا قالب های بزرگ جهت تابلوهای بزرگ (1 متر * 1 متر یا 1 متر در 

2 متر) هستند ، با 4 چوب چوبی ساخته می شوند، سطح این قالب ها مسطح بوده و هیچ طرحی ندارند .

قطر این قالب ها نیز از 2 سانتی متر به بالا هست (بسته به حجم کار ، کارهای پرحجم ضخامت بیشتری دارند و 

معمولا در این کارها بیشتر گل را برمی داریم و عمق می دهیم و کارهای کم حجم که ضخامت کمتری داشته و در این کار ها زمان حجم دادن به کار گل اضافه می کنیم) .

برای ساخت تابلو های سفالی معمولا از قالب های چوبی با سایز 20*20 و ضخامت 2 سانت استفاده می شود.

در آموزش بعد نحوه خشت زدن و دورگیری را توضیح می دهیم .

صفحه اول آموزش : مراحل ساخت تابلو نقش برجسته سفالی

برش و ورز گل سفال 

جهت کار دست و تابلو سفالی نیاز به گلی داریم که لویی داشته باشد تا چسبندگی زیاد بشود. 

این نوع گل را می توان از مکان هایی خاک رس دارند ، که معروف ترین و خالص ترین آن ها که عاری از گچ و آهک و املاح غیر خاک باشد را می توان از همدان تهییه کرد. (در صورتی که هرگونه سوال در مورد تهییه گل سفال دارید می توانید از طریق ایمیل و یا تلفن با ما تماس بگیرید).

برش گل

معمولا یک بسته گل در بسته های 22 تا 25 کیلویی هستند و برای استفاده و خشت زدن باید آن را به قطعات کوچک و سبک (معمولان 5 یا 6 تکه) تقسیم کرد ، کار برش را به وسیله سیم یا نخ انجام می دهند به این صورت که گل را یه صورت استوانه ای ایستاده قرار می دهند و بعد از در نظر گرفتن محل تقسیم ها ، سیم را با دو دست گرفته و به صورت افقی از روی محل های تقسیم می کشیم تا قطعه های گل از هم جدا شوند.

ورز دادن گل

پس از برش قطعات ، گل را برای گرفتن هوای آن ورز می دهیم (زیرا که اگر هوا داخل آن باقی بماند زمان پخت در کوره ، کار ترک برداشته و می شکند).

معمولا این قسمت نیاز به کمی قدرت بدنی و زور بازو دارد (هرچند می توان با پا نیز آن هارا ورز داد.

بعد از ورز دادن و گرفتن هوای آن حال می توانیم آنرا داخل قالب قرار دهیم.

در قسمت بعدی انواع قالب را توضیح می دهیم.

صفحه اول آموزش : مراحل ساخت تابلو نقش برجسته سفالی